U kent het wel: in of rond uw gebouw is voorzien in voldoende parkeergelegenheid, waardoor elke bewoner zijn auto kwijt kan. Soms lukt dat echter niet, doordat anderen ook op het terrein van het complex parkeren. Dit kunnen bewoners zijn die geen parkeerplek hebben gekocht of een extra auto parkeren, maar dit kunnen ook derden zijn. Zeker waar de plaatsen beperkt zijn en in de omgeving niet of alleen betaald geparkeerd kan worden, leiden deze foutparkeerders begrijpelijkerwijs tot ergernissen. Kan de VvE hiertegen optreden? Meerdere juridische ingangen zijn denkbaar, hierna zullen ze een voor een behandeld worden.
Handhaving door de politie wegens strijd met de Wegenverkeerswet
Of de Wegenverkeerswet en bijbehorende verkeersregels op foutparkeerders van toepassing zijn, hangt af van het antwoord op de vraag of de parkeervoorzieningen voor iedereen toegankelijk zijn. Als het parkeerterrein vanaf de openbare weg te bereiken is, is dit terrein voor de Wegenverkeerswet een ‘voor het openbaar verkeer openstaande weg’. Het maakt hierbij niet uit of het privé-eigendom betreft. Het maakt in principe ook niet uit of er een bord staat wat aangeeft dat het een privé-terrein betreft. De wet hanteert hier een functioneel begrip, het gaat om de weg zelf.
Het voorgaande betekent dat, indien de parkeerplaatsen voor een ieder te bereiken zijn, de normale verkeersregels van toepassing zijn. Dat klinkt wellicht wat raar voor een parkeerterrein in eigendom van de bewoners, maar het kan juist in het voordeel zijn van de VvE. Immers: foutparkeren is verboden en de politie is bevoegd handhavend op te treden. In principe kan de auto weggesleept worden.
Echter, van een overtreding van de Wegenverkeerswet is pas sprake als bijvoorbeeld buiten parkeervakken of op de stoep geparkeerd wordt. Als de onbekende voertuigen netjes in de vakken staan kan de politie niet op grond van de Wegenverkeerswet optreden: er is immers geen overtreding. Bovendien speelt ook mee dat de politie alleen zal optreden bij gevaar of hinder, ook al is er strikt genomen sprake van een overtreding.
En zelfs als aan bovengenoemde voorwaarden is voldaan, dat wil zeggen: er wordt fout geparkeerd en er is sprake van gevaar of hinder, dan nog wijst de praktijk uit dat de politie niet snel zal optreden op verzoek van de eigenaren van de parkeerplaats. Foutparkeerders op privé-eigendom vallen zelden onder de prioriteiten van de politie, uitzonderlijke situaties daargelaten. In welke gevallen wel wordt opgetreden hangt ook deels af van de tekst van de gemeentelijke parkeerverordening, welke een uitwerking is van de bevoegdheden uit de Wegenverkeerswet.
Wegslepen wegens inbreuk op het eigendomsrecht
Kan er daarnaast nog iets worden gedaan tegen de foutparkeerders? Op grond van het eigendomsrecht kan nog een en ander te bewerkstelligen zijn. In principe maakt degene die op andermans terrein parkeert namelijk inbreuk op het eigendomsrecht van die ander. Eigenrichting is verboden, maar dit betekent niet dat men alles dient te dulden. Dit betekent dat als de politie niet meewerkt er een takeldienst ingehuurd dient te worden indien het voertuig echt van het terrein af moet. De kosten hiervan kan de VvE proberen te verhalen op de eigenaar/bestuurder. Hierbij zijn de volgende punten van belang:
• Ten eerste: de aansprakelijkheid van de foutparkeerder wordt juridisch gezien gebaseerd op de onrechtmatige daad. Hiervoor is naast de inbreuk op een recht (hier het eigendomsrecht) vereist dat sprake is van schuld. Men kan betwisten of iemand wel schuld heeft als hij een terrein oprijdt waarvan hij niet wist en ook niet hoefde te weten dat het privé-terrein betreft. Daarom is het van belang om met borden aan te geven dat het privé-eigendom betreft. Denk hierbij o.a. het welbekende blauwe bordje: “verboden toegang voor onbevoegden, Art. 461 wetb. v. Strafrecht”. Had de onbevoegde parkeerder er geen weet van en hoefde hij ook niet te weten dat hij een inbreuk maakte op het eigendomsrecht, dan kunnen de kosten niet op hem worden verhaald. Bovendien kan andersom sprake zijn van aansprakelijkheid van de VvE voor eventuele schade door het wegslepen.
• Ten tweede: Om de schade (de takelkosten) te verhalen is het noodzakelijk dat de VvE weet wie de overtreder is. Helaas zal het in de praktijk moeilijk blijken deze persoon te achterhalen. Het is niet zomaar mogelijk de weggesleepte auto achter te houden totdat de kosten zijn betaald.
• Ten derde is het van belang vast te leggen dat het de VvE is die optreedt in dergelijke gevallen. Immers, de VvE is belast met het beheer van de gemeenschappelijke voorzieningen. Optreden tegen foutparkeerders valt onder deze taakomschrijving voor zover het de gemeenschappelijke ruimtes betreft. Niettemin is het raadzaam om in het huishoudelijk reglement op te nemen dat het (laten) wegslepen kan geschieden namens de VvE en dat de kosten worden verhaald op de foutparkeerder.
Strijd met een overeenkomst tussen parkeerder en eigenaar
Een volgende juridische mogelijkheid waar bij foutparkeren aan gedacht kan worden, is de inbreuk op een overeenkomst tussen de parkeerder en de VvE. De overeenkomst houdt bijvoorbeeld in dat vrij parkeren op het terrein alleen in de daartoe aangewezen vakken is toegestaan en dat de bezoeker door het terrein te betreden accepteert dat er een wegsleepregeling geldt. Parkeert de bezoeker in strijd met deze overeenkomst alsnog verkeerd, dan kan de beheerder net als hiervoor bij onrechtmatige daad schadevergoeding verlangen om zo de kosten van het wegslepen vergoed te krijgen.
Of sprake is van een overeenkomst met een willekeurige foutparkeerder kan moeilijk aan te tonen te zijn. Het plaatsen van een bord waarop staat dat een overeenkomst wordt aangegaan zodra het parkeerterrein opgereden wordt, is in een eerste aanwijzing in die richting, maar is niet altijd voldoende. Beter wordt het indien, zoals bij parkeergarages, een kaartje uit een automaat dient te worden getrokken waarop het ontstaan van de overeenkomst duidelijk wordt vermeld.
Foutparkeren door bewoners
Als bewoners fout parkeren kan de VvE een extra mogelijkheid creëren: in het huishoudelijk reglement kunnen sancties worden opgenomen. Indien iemand buiten de vakken of buiten het eigen vak parkeert, kan aan de VvE een boete worden verbeurd en kan het voertuig op kosten van de bewoner weggesleept worden.
Hieronder volgen enkele voorbeelden van mogelijke bepalingen voor het huishoudelijk reglement:
Het is niet toegestaan meer dan één parkeervak op het gemeenschappelijke parkeerterrein te bezetten.
of:
Het is niet toegestaan buiten het eigen parkeervak voertuigen te stallen.
De eigenaar dient het foutief geparkeerde voertuig direct op het eerste verzoek van het bestuur te (laten) verwijderen.
Overtreding van deze bepaling leidt tot een boete aan de VvE van EUR 100,00 per dag dat de overtreding voortduurt. Hierbij geldt een deel van een dag reeds als een volle dag.
en/of:
Overtreding van deze bepaling geeft de VvE het recht om het voertuig op kosten van de overtreder weg te laten slepen.
Ten slotte kan voorgeschreven worden dat de kentekens van bevoegd te stallen voertuigen vooraf aan het bestuur kenbaar worden gemaakt.
Voorkomen is beter dan genezen
Naast voornoemde juridische (on)mogelijkheden zijn er natuurlijk ook praktische oplossingen voorhanden. Deze vergen wel enige investering, maar kunnen een hoop frustratie voorkomen.
De eerste oplossing is simpelweg het terrein afsluiten. Dit betekent dat verkeersregels, o.a. over foutparkeren, niet van toepassing zijn, maar voorkomt feitelijk wel de overlast, waardoor het doel om parkeeroverlast tegen te gaan wordt bereikt.
Als feitelijk afsluiten niet haalbaar blijkt, dan zijn er de volgende praktische tips:
– Plaats een bord met de melding dat sprake is van een privé-terrein waarop de Wegenverkeerswet van toepassing is, en dat onbevoegd of fout geparkeerde auto’s op kosten van de overtreder zullen worden weggesleept. Plaats tevens het eerdergenoemde 461-bordje, een parkeerverbodsbord en/of de gele bordjes met ‘wegsleepregeling’.
– Introduceer een controlesysteem, zodat verzekerd wordt dat de geparkeerde auto inderdaad niet van een van de eigenaren van de parkeerplaats is. Denk hierbij aan een parkeerkaart onder de voorruit of parkeervakken met nummerbord erboven.
– Voeg bepalingen over parkeren toe aan het huishoudelijk reglement.
Wordt er ondanks voorgaande juridische en feitelijke maatregelen alsnog fout geparkeerd op uw terrein, dan bent u als VvE optimaal uitgerust om daartegen adequaat op te treden.
